Eindeloze rijen met druiven. Een bevlogen jonge wijnboer. Wijndorpen en wijnfeesten. De Duitse Pfalz ‘ademt’ wijn. Tel daarbij op dat de Duitsers enthousiaste wandelaars zijn en je weet: voor wijnwandelen zit je hier prima. Wij wandelen een dag op de Deutsche Weinstrasse, een van de oudste toeristische attracties van Duitsland. Zum Wohl!
Het najaar (september-oktober) is het perfecte seizoen voor wandelen langs wijngaarden. De druiven zijn rijp of net geplukt en de kans is groot dat je en passant ook nog een wijnfeest mee pakt. De Deutsche Weinstrasse doet geregeld romantische wijndorpjes aan, waar je kan lunchen en wijnproeven.
Deutsche Weinstrasse
Langeafstandspad de Deutsche Wijnstrasse is zo’n 100 kilometer lang en voert van Bockenheim naar Schweigen-Rechtenbach. De route is in beide richtingen gemarkeerd, met een groene druiventros op een witte achtergrond en de tekst ‘Wanderweg Deutsche Weinstrasse‘.
Let op: er is ook een fietsvariant die de wandelroute geregeld kruist. Boven de druiventros staat dan een fiets afgebeeld. De wandelroute loopt soms even parallel aan de Pfalzer Weinsteig, die maar liefst 172 km nodig heeft voor de afstand Bockenheim-Schweigen-Rechtenbach. Reden? De Deutsche Weinstrasse voert je dwars door de lager gelegen wijnvelden en wijndorpen en houdt in het bos doorgaans de bosrand aan. De Pfalzer Weinsteig kiest meer hoogte in het bos.
Dankzij het fijnmazige OV-netwerk kan je prima met de bus reizen tussen start- en eindpunt van je dagwandeling.
Jerrycan met wijn
Wij lopen vandaag de etappe van Deutsches Weintor naar Klingenmünster, een wandeling van 18 kilometer.
Vanuit onze standplaats Klingenmünster reizen we met bus 540 naar Bad Bergzabern en vandaar met 543 naar Schweigen-Rechtenbach (34 minuten, € 2,60 per persoon). De hoge Weintor in Schweigen markeert de grens met Frankrijk, hoewel die grens zelf zich wat zuidelijker bevindt. Het is nog vroeg, de winkels en terrassen zijn gesloten en het toiletgebouw onder de toren wordt geschrobd. Gefascineerd kijken we naar een Franse man die een flinke jerrycan laat vullen bij een wijngoed naast de Weintor. Zou de wijn hier beter of vooral goedkoper zijn dan in Frankrijk?
Langs de bosrand
Door het dorp wandelen we richting de ‘groene muur’ van het Pfalzer Wald. We klimmen een stukje, maar volgen dan lange tijd een smal pad langs de bosrand. We houden de Weintor nog lang in het zicht, die fier boven de huizen uitsteekt. Na een uur wandelen we het deels in het bos gelegen dorp Oberotterbach in en al snel weer uit. Het dorp lijkt nog in diepe rust en er is geen plek om koffie te drinken. Nog even geduld dus.
Bakker uitverkocht?
Kort daarna lopen we Dörrenbach in, een charmant dorp met een historisch raadhuis en hooggelegen kerk.
Hier is wel horeca, maar die is niet open vandaag en de bakker heeft tot onze verbazing een kwartier voor sluitingstijd de deuren al gesloten. Alles uitverkocht? We kijken wat rond en zetten dan koers naar Bad Bergzabern. Als we vanaf een bankje aan de bosrand uitkijken over een mozaïek van wijngaarden, bedenken we dat het eigenlijk het fijnst is om gewoon op een bank in de natuur te zitten. Niemand om ons heen, lekker in het zonnetje en kijken maar. Een beetje mijmeren en een volgende keer nemen we zelf koffie mee!
Kuuroord met taart
En dan is daar Bad Bergzabern. Een grote plaats zelfs en in het Kurpark worden we omringd door kuurgasten die oefeningen doen op een fitness-apparaat of gewoon, net als wij net, op een bankje zitten te genieten. Bad Bergzabern is een kuuroord met thermale bronnen. Iets voorbij de Thermen vinden we de Kleine Konditorei, waar we, eindelijk, koffie met taart gaan eten. Maar dan snel weer verder, want over een uur hebben we in Pleisweiler Oberhofen een afspraak voor een wijnproeverij.
Een middag op Weingut Brende
Weingut Brendel is gevestigd in een oude boerderij aan de rand van het dorp Pleisweiler Oberhofen. Hier maakt de familie haar wijn en kan je als gast ’s avonds voor het diner aanschuiven in de Weinstube.
We ontmoeten er Christian Brendel. Hij is de derde generatie van de familie die hier druiven verbouwt. Zijn familie is een goed voorbeeld van de ontwikkeling van de wijnbouw in de regio. “Mijn grootouders hadden een boerenbedrijf waar ze verschillende gewassen teelden. Daaronder druiven, maar de oogst brachten ze naar de coöperatie die er wijn van maakte. De druiven werden vermengd met die van de andere boeren en dus niet onder onze naam verkocht.”
Christians ouders maakten in de jaren 1990 een omslag: zij gingen wel zelf wijn maken en verkochten die onder eigen naam. Christian werd zelfs fulltime wijnboer. Hij volgde een opleiding, liet een nieuw logo ontwerpen en opende het wijnrestaurant bij het huis. “In Zuidelijke Pfalz zitten wij met onze productie van ruim 50.000 flessen per jaar net boven het gemiddelde.” Met de koeltas vol wijn rijdt Christian ons naar zijn percelen langs de bosrand boven het dorp. “De percelen zijn net als die van de andere boeren behoorlijk verspreid”, vertelt hij, “een rij of vier hier, elders weer een paar rijen.” Plukken doet hij bij voorkeur met de hand. Dit omdat bij machinaal plukken de trossen met zoveel kracht worden los geschud dat de bodem steeds verder inklinkt.
Dan is het tijd om te proeven. Weingut Brendel heeft een ruim assortiment aan droge witte wijnen als Riesling, Rivaner, Silvaner, Grauer en Weisser Burgunder. De droge rosé is afkomstig van Spätburgunder en met Dornfelder wordt rode wijn gemaakt. Minder bekende druivensoorten zijn de Blaufränkisch en Kerner. Uiteraard is het niet verstandig om tijdens het wandelen veel te drinken, al nodigen de omstandigheden (late middagzon, prachtig uitzicht en goed gezelschap) daar wel toe uit. We genieten van kleine slokjes fris droge Weisser en Grauer Burgunder, rosé, de speciale terroirwijn Riesling Kalkmergel en vervolgen onze weg.
Wijnfeest op komst
Of het nu de wijn is, de inspirerende ontmoeting of het gouden zonlicht, de laatste kilometers naar Klingenmünster zijn misschien wel de mooiste van de dag.
We hebben geen haast, proeven hier en daar een druifje (en die smaken steeds weer anders) en het lijkt wel of het uitzicht na elke hoek weer nieuw is. We doorkruisen de dorpen Gleishorbach en Gleiszellen, vol vakwerkhuizen en intieme pleintjes. In Gleiszellen staan lange tafels op straat, met vrolijke mensen en een glas wijn. Morgen is er een wijnfeest in het dorp en de stemming zit er al goed in.
Burchtrestaurant
Na nog een laatste klim zien we onze eindbestemming fraai liggen in het dal van de Klingbach. Hoog boven het dorp trekt de ruïne van een burcht de aandacht. De stenen kleuren warm oranje in de avondzon en de vlaggen wapperen in de wind. Op de kaart zien we dat dit Burg Landeck is, een gerestaureerde burcht uit de 14de eeuw die nu een restaurant is. Een zeer aantrekkelijke aanblik en misschien een goede reden om nog eens terug te komen naar deze regio.
Deutsche Weinstrasse praktisch
Organiseer je wandelvakantie
Je dagtocht of meerdaagse wandelvakantie organiseer je op de site van de Deutsche Weinstrasse. Er is ook een app beschikbaar, waarmee je je route thuis kunt voorbereiden en/of die je gebruikt als wegwijzer onderweg. Verder in de app veel extra info over routes, overnachtingsmogelijkheden, restaurants en bezienswaardigheden langs de route. Je vindt de app in Google Play en de App store.
De beste hotels
Logeren langs de Deutsche Weinstrasse
Een echte aanrader is Weinhotel Fritz Walter in het historische wijndorp Niederhorbach vlakbij Bad Bergzabern. De luxueus ingerichte kamers liggen op de eerste verdieping van het wijngoed en beschikken deels over een terras. Op de binnenplaats kun je uitstekend eten, met veel streekproducten, en wijnen van het huis en uit de omgeving. Overdag is de winkel open voor proeverijen en er worden geregeld rondleidingen georganiseerd.
Naturhotel Stiftsgut Keysermühle is een prettig hotel in het dorpje Klingenmünster aan de Deutsche Weinstrasse (wandel- en autoroute). De kamers zijn ruim en het ontbijt is ‘reichhaltiges’, met diverse streekgerechten en een ‘boter-dispenser’. Op een mooie avond zit je heerlijk in de tuin en kun je dineren in restaurant Freiraum. Aanrader voor een andere avond is Weinstube Mathis aan de Hauptstrasse. Hier tref je de gezelligheid van een Engelse pub en specialiteiten uit de streek, zoals Flammkuchen.
