Het West-Vlaamse Ieper is dé plek in België die de herinnering levend houdt aan de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Maar Ieper heeft meer te bieden dan alleen deze ‘Grote Oorlog’. De bloeiende lakenstad Ieper werd vanaf de 11de eeuw beveiligd door vestingwerken, die tot de dag van vandaag zijn behouden. De stadswandeling ‘Vestingroute van Ieper’ brengt je langs de mooiste plekjes in en rond de stad.
Stenen muren en torens
Eerst een beetje historie. Dankzij het succes van de lakenhandel (Ieper was in de 11de eeuw de succesvolste lakenstad van Vlaanderen en verhandelde het product in heel Europa) kwamen steeds meer mensen zich hier vestigen. De almaar uitdijende stad had bescherming nodig en investeerde in een vesting. Aanvankelijk bestond deze uit grachten, aarden bermen en afsluitbare stenen poorten. Later werd ze versterkt met stenen muren en torens.
Een groenblauwe krans
Bijna 300 jaar later liet de Franse koning Lodewijk XIV zijn vestingbouwer Vauban ‘los’ op Ieper. Die beveiligde de stad zo grondig met wallen, muren, voorversterkingen, brede grachten en moeras dat de vesting groter was dan de te verdedigen stad. Veel van deze vestingwerken zijn er nog steeds, maar Iepers vesting is nu vooral een schitterend park met veel water en groen. Hier komen inwoners en toeristen graag wandelen.
Stadswandeling ‘Vestingroute Ieper’
De wandeling is 4,5 km lang en heeft vijf officiële startpunten: de Poternebrug (Leopold III-laan), Rijselpoort (zuidelijkste punt), Esplanade (bij het Kruitmagazijn), de Lage Wieltjesgracht en Basculestraat. Maar je kunt ‘m evengoed starten op (bijna) elke plek waar je vanuit de stad bij de vesting uitkomt. Heb je graag een kaart en/of routebeschrijving bij de hand, haal dan de (gratis) routebeschrijving bij de Toeristeninformatie of download de folder.
De Menenpoort
Vanaf de Grote Markt van Ieper wandelen we door de Menenstraat naar de gelijknamige Poort.
Wij starten de wandeling bij de plek die overdag niet zo opvalt, maar elke avond wordt bezocht door tientallen, geregeld zelfs honderden mensen vanuit de hele wereld.
WO1 en The Last Post
Met name voor de Britten, die er meer dan 55.000 soldaten verloren, is Ieper een belangrijke bedevaartsplaats. Ze komen naar de stad om begraafplaatsen in de omgeving, Engelse tearooms en boekwinkels te bezoeken en verzamelen zich ’s avonds tegen achten bij de Menenpoort. Daar waar de namen van de slachtoffers in de muren gebeiteld zijn en het soms rood ziet van de klaprozen, spelen klaroenblazers al sinds 1928 elke avond om 8.00 uur de ‘Last Post’, met aansluitend een minuut stilte. Heel indrukwekkend.
Kazematten en houten paard
Even zuidwaarts van de Menenpoort passeren we een voormalige schuilplek voor de inwoners van Ieper. En een commandopost van het leger tijdens WO1: het Houten Paard. De naam verwijst naar een eeuwenoud marteltuig voor soldaten die zich hadden misdragen. Ze werden op de smalle, scherpe rug van het paard gezet en kregen gewichten aan hun voeten. Bedenk de rest er zelf maar bij. Nu is er een kleinschalige stadsbrouwerij gevestigd van Ieperse streekbieren. Op zaterdagmiddag kun je er mee met een rondleiding.
Buiten de vesting
Bij de Rijselpoort verlaten we de vesting even en wandelen aan de zuidkant een stuk langs het water. Op deze warme dag bieden de bomen in dit parkje een heerlijke koelte. We kijken uit op een Britse militaire begraafplaats uit WOI en geregeld wordt ons het zicht op de vestingmuur onthouden door groene eilandjes, die deel uitmaken van de vesting die Vauban bouwde. Destijds fungeerden ze als voorversterking, nu zijn de eerste twee kleine natuurgebieden. Op het derde eiland treffen we brasserie-restaurant Pacific Eiland, waar we op het terras genieten van heerlijke koffie met koekjes en chocolade. Plus het uitzicht op de vele vogels die zich hier gevestigd hebben.
In Flanders Fields
Na de koffiepauze gaan we het historisch centrum van Ieper terug in en wandelen door gezellige straatjes en over pleinen terug naar de Grote Markt. Hoog tijd voor een bezoek aan een van de boeiendste musea van België: In Flanders Fields. Met film, foto’s en persoonlijke getuigenissen worden hier de gruwelen van WO1 voelbaar gemaakt: de kou, ziekten, afschuwelijke verwondingen en de hel van de loopgraven. En over het onbegrip voor de mentale gevolgen van de oorlog, het lot van de vluchtelingen in het gebied en de opgewektheid waarmee veel Britse militairen in 1914 naar België kwamen. Ze dachten dat ze voor de kerst weer thuis zouden zijn.
De beste reisgidsen
Wat & Hoe reisgids, Antwerpen en Brussel
Antwerpen, Brussel, Gent en Brugge. Maar ook wat minder druk bezochte steden als Luik, Leuven, Mechelen en Charleroi. België grossiert in steden die je uitnodigen voor een lang weekend. Om hun fantastische musea te bezoeken, een stadswandeling te maken en lokale lekkernijen te proeven. En breng ook zeker een bezoek aan kleinere plaatsen, daal eens af in een oude mijn of het voormalig riool van Antwerpen, ga eindeloos wandelen of fietsen in de Belgische natuurgebieden. Van de uitgestrekte Ardennen tot de Vlaamse Voerstreek en Unesco Werelderfgoed De Hoge Kempen. In onze reisgids vind je inspiratie voor vele vakanties en lange weekenden.
Auteur: Tineke Zwijgers. Fotografie: Dorien Koppenberg. Uitgever: Kosmos, 2024
Wandelen in West-Vlaanderen
Tien wandelingen door tien West-Vlaamse steden. Wandelingen langs groene gordels, monumenten, waterlopen, pleinen en bijzondere starten. Alle startpunten zijn bereikbaar per trein, bus of kusttram. Onbekommerd wandelen West-Vlaanderen is een provincie vol afwisseling: van de drukke kuststreek, de aantrekkelijke stad Brugge tot het rustige centrale deel van de provincie met Kortrijk als centrum. In de Westhoek, de regio tussen Veurne en Ieper, ligt Flanders Fields met zijn indrukwekkend oorlogsverleden. De tien rondwandelingen illustreren de verscheidenheid van de provincie: het toeristische Brugge, het landelijke Lissewege, Ieper met zijn oorlogsverleden, het ingetogen Veurne, Diksmuide aan de IJzer, de kuststad Oostende uitgegroeid tot de ‘Koningin der Badsteden’, het Damme van Tijl Uilenspiegel, het aangename kustplaatsje De Haan, Poperinge met zijn lange groene traject en verrassend Kortrijk. Odyssee, 2022 (E-book)
Historische route De Slag om Ieper
Bij een bezoek aan de voormalige slagvelden van de Westhoek en vooral in de omgeving van Ieper is de waan van deze oorlog nog steeds beklemmend aanwezig. Het is nauwelijks te bevatten welke gruwelen de jonge mannen van beide strijdende partijen moesten ondergaan op het slagveld, rondkruipend in de modder en de drek onder bijna voortdurende beschietingen, zonder voldoende eten, drinken en beschutting tegen regen en kou, zonder uitzicht en zonder enige houvast. Een ware hel. Het verhaal van de strijd rond Ieper geeft een beeld van die verschrikkingen en de zinloosheid van de loopgravenoorlog. Het relaas van de schijnbaar zinloze verspilling van mensenlevens zonder dat er ook maar een enigszins strategische rechtvaardiging voor was te bedenken, mag niet worden vergeten. Uitgeverij Elmar, 2016
De Groene Reisgids – België
Lannoo, 2020
- De top 10 van België in beeld
- De 20 hoogtepunten van Michelin
- Reisplanner voor 4 tot 10 dagen
- 47 rondritten, wandelingen en excursies
- Duidelijke sterrenbeoordeling bij alle plaatsen
- Meer dan 600 adressen voor elk budget
- 55 kaarten en plattegronden gebaseerd op de bekende Michelincartografie
De fijnste hotels
Logeren in Ieper
SaBBajon is een B&B met vier kamers, op korte afstand van de Lakenhalle en Menenpoort. De kamers zijn schitterend ingericht, met een themakleur (zoals sweet chocolate, gentle grape en denim thoughts). Luxueuze badkamer met groot bad, ruime douche en apart toilet. Hartelijke ontvangst met welkomstdrankje, gastenzitkamer, tuin en fraaie eetkamer, waar je een goed ontbijt krijgt met een eitje naar keuze.
Ambrosia
Hotel Ambrosia is een gezellig en kleinschalig familiehotel in een rustige straat hartje Ieper. Vriendelijk onthaal en ruime, schone kamers. Elke kamer is anders, maar altijd voorzien van eigen badkamer. ’s Ochtends krijg je een uitgebreid en vers ontbijt. Betaald parkeren in de straat.
B&B Guesthouse Gatsby
Gatsby is een redelijk betaalbaar en populair pension in het centrum van Ieper. Je kunt er heerlijk een boek lezen en iets drinken in de gastenlounge met uitzicht. ’s Ochtends krijg je een uitgebreid ontbijt met Engelse en Ierse lekkernijen, lokale specialiteiten en zoetigheden. Gezellige plek.