De Luxemburgse Ardennen worden wat minder druk belopen dan die in België. Een oase voor rustzoekers dus! Je vindt er een ruime keuze aan wandelroutes. Die zijn uitstekend gemarkeerd en voeren je door een sprookjesachtig landschap vol kastelen, rotspartijen en idyllische dorpjes.
De noordelijkste regio van Luxemburg is de grootste van het land en tegelijk de dunst bevolkte. Ze wordt gedomineerd door bosrijke heuvels en lage bergen, afgewisseld met akkers en weilanden. Snelstromende rivieren als de Sûre, de Clerve en de Our doorkruisen de Luxemburgse Ardennen. Ze sleten nauwe valleien uit in de rotsen. Langs deze rivieren tref je fraaie dorpen met hoog boven de huizen uittorenende kastelen en burchten, zoals het in een lus van de Sûre gelegen Esch-sur-Sûre.
KORTE ROUTES
1. Wandelen rond Clervaux
Ook Clervaux heeft een fraai kasteel, dat midden in het dorp staat. Onderweg tijdens een rondwandeling hoog boven Clervaux en door het dal van de rivier Clerve word je steeds verrast met weids uitzicht op het dorp en het kasteel. De route start op de parkeerplaats van Place Benelux, even over de rivier ten noorden van het kasteel. Je steekt de weg over en wandelt via Rue du Parc omhoog, voorbij restaurant Les Ecuries du Parc. Eenmaal boven sla je rechtsaf door het bos, met mooie doorkijkjes naar Clervaux.
Langs de overkant
Je doorkruist een plateau met akkers en weilanden en volgt aan het eind een bospad naar beneden. Je bent nu aan de overkant van de vallei en ziet het kasteel van de andere kant. Blijf op het pad en wandel later langs de autoweg. In een bocht van de weg wijst de (oorspronkelijke) routebeschrijving je rechtsaf een dalend pad op. Dit pad is echter overwoekerd en niet langer begaanbaar. Wandel daarom een extra stukje verder langs de weg tot je een dalend pad rechtsaf kan nemen.
Pootjebaden
Dit prachtige pad voert je langs de rivier de Clerve, waar je kan picknicken en pootjebaden. Verderop wandel je onder de spoorbrug door en klim je langzaam weer uit de vallei. Je komt nu langs de Benedictijnenabdij van Sint Maurits en Sint Maur, die je vanuit het dorp al zag liggen. Ben je vroeg genoeg, dan kan je een kijkje nemen in de crypte, met een expositie over leven en werken van de circa twintig monniken die in de abdij wonen.
Boerenkrijg
Even voorbij de abdij sla je een pad rechtsaf in, dat je langs het monument van de Boerenkrijg terug naar Clervaux voert. De Boerenkrijg was een opstand in 1798 van de landelijke bevolking in deze contreien tegen het Franse gezag. Men streed ‘voor altaar en haard’, dat wil zeggen tegen de anti-religieuze politiek en de vele plunderingen door de Fransen. De Fransen sloegen hard terug, maar later werd de opstand geromantiseerd als een belangrijke gebeurtenis in met name de Belgische natievorming. Langs de kerk wandel je terug Clervaux in.
Route-informatie
Lengte: 6,8 kilometer (+ 1 km vanwege de routewijziging – situatie herfst 2019)
Niveau: makkelijk
Markering: de blauwe pijl met het nummer 1 van de autopédestres (Luxemburgse rondwandelingen).
2. Wandelen in Esch-sur-Sûre
Een perfect plaatje: Esch-sur-Sûre gezien van bovenaf. De rivier de Sûre maakt hier een bijna volledige lus en binnen deze lus klimt het dorpje in concentrische cirkels omhoog tot de grillig gevormde rotspunten met de ruïne van een burcht. Deze burcht dateert van het jaar 927 en was in gebruik tot het Franse revolutionaire leger het bouwwerk in 1795 verwoestte. Sindsdien rest een ruïne van twee torens, die je los van elkaar bezoekt (er is geen onderlinge verbinding meer). Beide torens worden ’s avonds verlicht, wat ze een sprookjesachtig aanzien geeft.
Verlicht
Hoewel je de hele dag naar boven kan gaan, is het vooral tegen de avond, vlak voor het donker wordt, de moeite van de klim waard. Voor de laagste, vierkante toren wandel je omhoog in het dorp en neem je naast de ingang van het witte kerkje een stenen trap omhoog. De hoogste, ronde toren bereik je door beneden in het dorp, tussen Le Postillon en (voormalig) Café des Rochers, de trap te nemen. Deze trap voert je langs de rotshelling omhoog tot de ingang van de ronde toren.
Rondwandeling boven Esch-sur-Sûre
Met prachtig uitzicht op het dorp Esch-sur-Sûre word je beloond tijdens een wandeling langs de beboste hellingen rond het dorp. Je kan kiezen uit vele routes in de regio, maar de volgende twee volgen ook het pad langs deze hellingen:
Autopédestre 1
Deze route (8,8 km, markering blauwe driehoek met cijfer 1, niveau gemiddeld) start in het dorp op het pleintje naast Le Postillon en voert je via Rue de Kaundorf Esch-sur-Sûre uit. Je volgt de riviervallei in westelijke richting naar de stuwdam en volgt enige tijd de route ‘Circuit du Lac‘. Deze komt met een flinke slinger over het plateau ten noorden van Esch-sur-Sûre aan de oostkant van het dorp uit. Vandaar daal je tegen de klokrichting in af naar het dorp, dat je ter hoogte van de brug bij Rue de Kaundorf weer binnen komt.
Lokale route B
Zelf volgden wij lokale wandelroute B. Deze vergt ongeveer twee uur en blijft dichter bij Esch-sur-Sûre. Je verlaat het dorp over de brug bij Rue de Kaundorf. Volg deze straat met een bocht naar rechts en ga vlak voor huisnummer 20 rechtsaf een smal onverhard pad in. Je klimt, soms aardig steil, omhoog en volgt de helling tot een uitkijkpunt ten oosten van het dorp. Vanaf hier verlaat je het bos en wandel je een stuk in westelijke richting over het plateau ten noorden van Esch-sur-Sûre. De markering is vanaf hier niet overal even duidelijk aanwezig, maar op een gegeven moment pak je als vanzelf de blauwe driehoek met cijfer 1 van de Autopédestre op. Die volg je door het bos naar beneden. Je passeert een bankje met uitzicht op een open plek in het bos, een prima pauzeplek. Aan het eind ben je terug in Rue de Kaundorf.
3. Wandelen vanuit historische watermolen
Domain du Moulin d’Asselborn is een hotel-restaurant in en rond een historische watermolen. De watermolen staat in het dal van de beek Tretterbaach en biedt een bijna pastoraal aanzicht. Vanaf hier kan je twee wandelingen maken van 12 kilometer. Ze worden gemarkeerd met een blauwe of rode pijl en voeren door glooiend bos en boerenland. De blauwe route verkent vooral het gebied ten zuiden van Domain du Moulin en biedt halverwege in het dorp Lentzweiler de mogelijkheid om te lunchen in café-restaurant Kentucky.
Postmuseum
De rode wandeling voert je langs de Tretterbaach en over landweggetjes eerst naar het plateau boven Asselborn, vanwaar je een weids uitzicht hebt. In het dorp Asselborn kan je iets eten en drinken (en logeren) in Auberge du Relais Postal, dat ook bij Domain du Moulin hoort (woensdag-zondag lunch en diner). Het is gevestigd in het 16de-eeuwse posthuis van Asselborn. In het bijbehorend museum neem je een duik in de historie van reizen met de postkoets die, de naam zegt het al, ook de post vervoerde. Je kan er tevens allerlei historisch schrijfgerei bekijken. Je verlaat het dorp en wandelt al snel weer langs de beek en door het bos, waarna je tussen de velden en via twee kleine dorpen terugkeert naar Domain du Moulin d’Asselborn.
Beide wandelroutes zijn uitstekend gemarkeerd en eenvoudig zonder kaart of routebeschrijving te volgen. Niveau: makkelijk (weinig klimmen en dalen).
4. Wandelen rond Binsfeld
Direct vanuit Plattelandsmuseum Binsfeld kan je een wandelroute volgen, waarbij je al klimmend en dalend een mooi beeld krijgt van de bossen, velden en weilanden van het noorden van de Luxemburgse Ardennen. Een fijne combinatie van dichte bossen en weidse panorama’s (afstand 8,6 kilometer, niveau: makkelijk, markering: de blauwe pijl van de autopédestres (Luxemburgse rondwandelingen).
LANGE ROUTES
Wat langer aan de wandel? In de Luxemburgse Ardennen kun je prima uit de voeten met goed gemarkeerde meerdaagse routes. Een greep uit de mogelijkheden:
1. Escapardenne
Escapardenne is een 159 kilometer lange, grens overschrijdende, wandelroute met het predikaat “Leading Quality Trails – Best of Europe”. Hij bestaat uit de 53 kilometer lange Lee Trail van Ettelbrück via Bourscheid en Hoscheid naar Kautenbach en sluit daar aan op de Eislek Trail (106 km), die via Munshausen, Clervaux en Asselborn de grens naar België oversteekt en langs Houffalize en Nadrine eindigt in La Roche-en-Ardenne.
Je kan de route opdelen in acht etappes die je altijd doen uitkomen in een dorp of stadje met horeca. Het niveau gaat van licht-gemiddeld naar zwaar. Markering: witte golf in rechthoekig blauw bordje. Losse etappes en vervoer per bus is ook steeds een optie.
Meer informatie (ook in het Nederlands): www.escapardenne.eu.
2. Charles Mathieupad
De Luxemburgse Ardennen doorkruis je van oost naar west over het Charles Mathieu pad (42 km). Vanuit Esch-sur-Sûre wandel je via onder meer Wiltz en Hoscheid naar Vianden (of andersom). Het is een van de routes van het Luxemburgse Wandelnetwerk. De routebeschrijvingen haal je op bij de Toeristische Dienst of download je via Visit Luxembourg.
3. Internationale GR-routes
Diverse internationale wandelroutes doen Luxemburg aan, zoals de GR5 van Hoek van Holland naar Nice (2600 km), de GR57 door België en Luxemburg (279 km) en de E3 van Bulgarije naar Spanje (6950 km). De markering (wit-rood) kom je in deze regio dan ook geregeld tegen.
De beste reisgidsen
Reishandboek Luxemburg
In onze eigen reisgids nemen we je mee naar de mooiste plekjes van Luxemburg. De imposante Ardennen en het Mullerthal, het romantische Guttland, de wijngaarden langs de Moezel, het ruige Land van de Rode Aarde. En natuurlijk Luxemburg-stad, een van de mooiste hoofdsteden van Europa. Met ruime aandacht voor wandelen, lokale lekkernijen en fijne plekken om te logeren. Tekst: Tineke Zwijgers | Foto’s: Dorien Koppenberg | Elmar, 2023 (3e druk).
Groot-Hertdogdom Luxemburg Rondreis
In deze reisgids ontdek je het Groot-Hertogdom Luxemburg in 2 volledig uitgewerkte autoroutes en 6 wandelroutes die je langs bekende maar ook minder bekende plekken van onze kleine buur brengen. €10,00
- De digitale reisgids Groothertogdom Luxemburg bevat 37 bladzijden A4 in pdf-formaat
- 2 uitgewerkte autoroutes: van Luxemburg-stad tot Echternach en langs de Luxemburgse Moezel
- 6 wandelingen: Larochette, Luxemburg-stad (2 wandelingen), Klein-Zwitserland (2 wandelingen), Echternach
- Verken Kirchberg, Vianden, Clervaux, Diekirch…
- Ontdek meer dan 60 bezienswaardigheden
- Boordevol tips van locals en verborgen pareltjes
- Gemakkelijk uit te printen of te lezen op tablet/smartphone
- Is na aankoop meteen te downloaden
De leukste hotels
Logeren in de Luxemburgse Ardennen
De kamers in Domain du Moulin d’Asselborn zijn ruim, knus en hebben een recent gerenoveerde badkamer. Heerlijke omgeving met een goed restaurant en fijn terras aan het water. Ontbijt eenvoudig.
De kamers in Auberge du Relais Postal zijn elegant ingericht en voorzien van alle comfort.
Auberge Les Deux Tours is een restaurant met kamers in een wit pand tegenover de brug bij Rue de Kaundorf in Esch-sur-Sûre. De kamers zijn klein, schoon, fris geschilderd en hebben een moderne badkamer (soms gedeeld). Goed logeeradres als je het niet erg vindt dat de voertaal Frans is en anders niet.
Heel anders is het in Hotel de la Sûre, een stukje hoger gelegen in het dorp. De sfeer is zeer informeel en de Nederlandse eigenaren voorzien je van alle mogelijke informatie over de omgeving. Gezellig restaurant, prima kamers en een sauna, hamam en hot tub.
