Queen of Crime Agatha Christie (1890-1976) werd geboren in Torquay. De badplaats aan de zonnige Engelse Rivièra is trots op haar beroemde inwoonster en houdt de herinnering aan Agatha en haar boeken levend met (wandel)routes, een ‘giftige’ tuin en een museumexpositie.
Agatha Christie Mile
Deze wandeling van circa 1,5 km start bij het Grand Hotel (Torbay Road/Seafront) en voert je over de boulevards langs zo’n tien plekken die een rol speelden in Agatha Christie’s leven en in haar boeken. De route is bewegwijzerd met een plakkaat aan de muur van elke stop.
Het Grand Hotel (uit 1881) lijkt wat verveloos, maar oogt van binnen nog altijd als het chique en wat ouderwetse hotel waar Agatha in 1914 haar huwelijksnacht doorbracht met Archie Christie. Wandel gerust even binnen om een kijkje te nemen of iets te drinken in het restaurant.
In Torre Abbey Garden heeft ‘head gardener’ en Agatha Christie-fan Ali Marshall de Potent Plant Garden aangelegd. Zij was gefascineerd door het intensieve gebruik van giftige planten als moordwapen. Agatha Christie werkte tijdens de Eerste Wereldoorlog in een apotheek en leerde daar veel over gif. In kleine hoeveelheden kan gif als medicijn werken, maar een te hoge dosis van het medicijn kan dodelijk zijn. “Agatha Christie hield niet van ‘messy murders’, met rondspattend bloed”, vertelt Ali tijdens een rondleiding. “Daarom gebruikte ze in meer dan de helft van haar boeken gif als moordwapen.” In de tuin van Ali leer je via informatiepanelen veel over giftige planten en hun werking.
Agatha Christie hield niet van ‘messy murders’, met rondspattend bloed
Via Princess Pier (houten pier in zee waar Agatha als kind rolschaatste), Princess Garden (moordlocatie in het boek ABC-mysterie) en het Pavillion (waar Archie Agatha ten huwelijk vroeg) kun je in het bloemenperk achter het Pavillion het borstbeeld van Agatha Christie bekijken. Gemaakt door de Nederlandse beeldhouwer Carol van den Boom-Cairns.
Beacon Cove
Vervolg de route voorbij de haven verder langs zee. Je passeert Beacon Cove, een strand dat tot 1903 alleen toegankelijk was voor vrouwen. Agatha ging hier geregeld baden in zee (in die tijd deed je dat vanuit een badhuisje op wielen) en kwam een keer in moeilijkheden toen zij te diep de zee in zwom.
De route eindigt in het Imperial Hotel. Agatha kende dit hotel goed en koos het in drie van haar boeken als decor. In ‘Moord onder vuurwerk’ logeren Hercule Poirot en Kapitein Hastings er tijdens een vakantie aan zee. Het hotel heet dan Majestic Hotel. Ook Miss Marple logeert eenmaal in het Majestic, in ‘Moord in de bibliotheek’. In het boek ‘Moord uit het verleden’ verblijft Miss Marple ook in het hotel, maar dan heet het al wel Imperial Hotel.
Torquay museum
Even landinwaarts vanaf de haven vind je in Babbacombe Road het Torquay Museum, dat een zaal heeft ingeruimd voor Agatha Christie. Je vindt er foto’s, brieven en oude drukken van haar boeken, maar ook het filminterieur van Poirots flat uit de tv-serie met David Suchet. Plus de kostuums uit deze tv-serie en het mantelpak van Joan Hickson in haar rol als Miss Marple. Leuke weetjes: Agatha Christie verdiende met de eerste druk van haar debuut ‘De zaak Styles’ slechts 25 pond. En van alle recensies die ze ooit las, was ze het meest verguld met die in het tijdschrift Pharmaceutical Journal (voor apothekers). De reden? Men roemde haar kennis in het gebruik van ‘potent plants’.
Agatha Christie Literary Trail
Voor de literaire route (langs boekenlocaties) verlaat je Torquay en verken je de kust ten noorden en zuiden van Torquay, de zuidkust van Devon en Nationaal Park Dartmoor. Een echte routebeschrijving is er niet, maar je vindt je weg uitstekend met hulp van de folder die je gratis kunt downloaden. Een impressie van wat je zoal gaat zien:
Torquay en omgeving
Langs de route van het Southwest Coastpath kun je enkele locaties te voet vanuit de stad bezoeken. In het noorden (je wandelt de stad uit langs het Imperial Hotel):
- vlak voor Ansteys Cove (waar Agatha graag kwam na een avondje uit – mooie plek met terras) kun je even landinwaarts gaan voor Kents Cavern, de prehistorische grot die een rol speelt in spionageroman ‘De man in het bruine pak’.
- in Babbacombe passeer je de Torquay Golf Course. Hier speelde Agatha geregeld en deed zij inspiratie op voor de boeken ‘Moord op de golflinks’ en ‘Waarom Evans niet?’
Wandel je Torquay in zuidelijke richting uit:
- dan kom je al snel langs Elberry Cove. In het beroeme boek ‘ABC-mysterie’ vindt hier de C-moord plaats.
- daarna kom je (iets landinwaarts) in het dorpje Churston. Agatha speelde golf op de Churston Golf Course, op het treinstation arriveerden Poirot en Hasting tijdens hun jacht op de ABC-moordenaar. En, leuk detail, Agatha Christie bezocht tijdens haar zomers in Greenway House geregeld de kerk van Churston Ferrers (in het zuidoosten van het dorp). Zij doneerde de royalty’s van een van haar boeken voor een nieuw glas-in-loodraam. Het was liefdadigheid, maar ook een beetje eigenbelang: ze vond het nogal vervelend om tijdens de preek tegen het lelijke, oude raam aan te moeten kijken. Wil je de kerk bezoeken? Kijk in het kerkportaal even bij wie je kunt aanbellen voor de sleutel.
Greenway House
Vanuit Churston kun je met de trein naar Greenway Halt, voor een bezoek aan Greenway House. Meer over Agatha’s zomerhuis en de moordmysteries die zich daar afspelen lees je in de reportage over Greenway House. Wil je er een dagtocht van maken, dan kun je vanuit Torquay per stoomtrein naar Dartmouth en met de boot naar Greenway reizen. En eventueel terug naar Torquay met een vintage bus. Kijk op www.dartmouthrailriver.co.uk en www.greenwayferry.co.uk voor dienstregeling en prijzen.
Burgh Island
Misschien de meest romantische moordlocatie vind je in Bigbury-on-Sea, aan de zuidkust ten westen van Dartmouth. Voor de kust van deze badplaats ligt Burgh Island, met het gelijknamige hotel.
Agatha Christie logeerde graag in het in Art Deco stijl ingerichte Burgh Island Hotel en deed er inspiratie op voor een van haar beroemdste boeken: ‘En toen waren er nog maar…’ (vroeger in het Nederlands ‘Tien kleine negertjes’).
In het boek lees je onder meer hoe een van de personages over een smalle, met hoge heggen afgezoomde weg rijdt en na een laatste heuvel het eiland ziet liggen in de diepte. Rijd je met de auto naar Bigbury-on-Sea, dan beleef je dezelfde sensatie!
Bij laagtij kun je Burgh Island te voet over het strand bereiken. Staat het water te hoog, dan rijdt er een zeetractor heen en weer. Een verblijf in het Burgh Island Hotel is een fantastische belevenis, maar wel prijzig. Je kunt het eiland ook overdag bezoeken, er een wandeling maken en iets eten en drinken in de 16de-eeuwse pub Pilchard Inn. Achter het hotel heb je uitzicht op een smalle baai, die Agatha Christie opvoert in het boek ‘Overal is de duivel’. Daarin viert Poirot vakantie aan de zonnige Engelse kust en krijgt hij uiteraard te maken met ‘Evil under the sun’, zoals de titel in het Engels luidt. De eerste moord, op mannenverslindster Arlena Stuart, vindt plaats in een baai zoals je die op Burgh Island vindt.
Dartmoor
Dartmoor National Park is een van de grootste heidegebieden van Engeland: 954 km2. Je vindt het ten noordwesten van Torquay. Het is een fraai wandelgebied en populair bij klimmers, vanwege granieten heuveltoppen als Haytor. De mysterieuze (mistige) en onherbergzame sfeer van Dartmoor heeft veel schrijvers geïnspireerd.
Zo situeerde Arthur Conan Doyle er zijn Sherlock Holmes mysterie The hound of the Baskervilles. Ook Agatha Christie kwam geregeld in Dartmoor:
- in 1916 trekt Agatha zich enkele weken terug in een hotel in Dartmoor. Ze wil even loskomen van haar werk in de apotheek en zich concentreren op het boek dat ze schrijft. De mysterieuze heide heeft het juiste effect en ze keert terug in Torquay met het manuscript van haar debuut ‘De zaak Styles’, waarin zij de Belgische speurder Hercule Poirot introduceert. Bijna 100 jaar later kun je nog altijd in Moorlands House logeren. Het portret van de schrijfster hangt naast de bar en haar boeken staan stukgelezen in de kast.
- In Princetown staat de bekende Dartmoor gevangenis. Agatha Christie laat vooral haar psychisch gestoorde moordenaars in deze gevangenis opsluiten (of eruit ontsnappen).
- In ‘Het mysterie van Sittaford’ houden zes bewoners van het dorpje Sittaford in Dartmoor een seance en stuiten op een moord. Het dorpje is fictief, maar lijkt gesitueerd in de buurt van Sittaford Tor, in het noorden van het Nationaal Park. Nabijgelegen plaatsen in het boek zijn Okehampton (als Exhampton) en Exeter.
- Dartmoor en het bestaande Moretonhampstead komen voor in het Poirot-mysterie ‘De grote vier’.
Agatha Christie Torquay praktisch
Route-informatie Agatha Christie Mile
Start: Grand Hotel, Torbay Road/Seafront (naast treinstation)
Lengte: 1,5 km
Einde: Imperial Hotel, Parkhill Road
Horeca: Pier Point Restaurant & Bar heeft een gezellig terras aan zee en een aantrekkelijke menukaart.
Meer informatie: www.englishriviera.co.uk
Overtocht naar Engeland
Met Direct Ferries boek je (bijna) elke overtocht in Europa tegen scherpe prijzen. Vanuit Nederland en België bereik je Zuid-Engeland het snelst met een overtocht naar Dover (via Calais of Duinkerken). Vanuit Dover rijd je in circa 5 uur naar Torquay (420 km).
De beste reisgidsen
Dominicus Zuid-Engeland
Deze recent herziene reisgids bestrijkt heel Zuid-Engeland, van Dover tot Land’s End en van Isle of Wight tot Oxford. Een groot gebied, waardoor de gids niet echt de diepte in gaat. Toch is het een goede metgezel op reis en kun je de Dominicus op vele reizen meenemen. Ruim aandacht voor wandelen en fietsen, Torquay en Dartmoor.
Auteurs: Remco Ensel en Sandra Langereis | Uitgever: Dominicus, 2018
Zuidwest-Engeland Rondreis (PDF)
In deze digitale reisgids ontdek je bekende maar ook minder bekende plekjes van het prachtige Zuidwest-Engeland
- Volledig uitgewerkte rondreis die je langs de meest bijzondere plekjes brengt
- Ontdek Stonehenge, Avebury en andere mysterieuze monumenten uit een ver verleden
- Bezoek de geboorteplek van de legendarische koning Arthur
- Verken prachtige tuinen en eeuwenoude landhuizen
- Spot palmbomen aan de Engelse kust
- Verken de pittoreske stadjes en dorpen van Cornwall, Devon en de Cotswolds
- Maak kennis met de wondermooie natuur van Dartmoor en de World Heritage Jurassic Coast
De beste boeken en DVD’s
Poirot – Seizoen 1 t/m 3
Deze box met de eerste drie seizoenen van de uitstekende serie met David Suchet als Hercule Poirot biedt het meeste waar voor je geld: maar liefst 30 afleveringen, waaronder Moord onder vuurwerk en De zaak Styles.
Met Nederlandse ondertiteling.
En toen waren er nog maar…
Agatha Christie’s beroemdste boek. In een afgelegen huis op een eiland zijn tien mensen uitgenodigd door een mysterieuze gastheer die zelf niet verschijnt. Ze zijn volkomen van de bewoonde wereld afgesloten en aangewezen op elkaars gezelschap. De avond begint aangenaam, maar gaandeweg blijkt dat de gasten worden achtervolgd door schaduwen uit het verleden. En dan wordt een van hen vermoord… En nog een. De angst slaat toe en het leven van de achterblijvers wordt een hel.
Het ABC-mysterie
Door een drietal moorden in korte tijd is het hele land in paniek. De dader lijkt zich van A tot Z door het alfabet heen te werken. A is voor mevrouw Asher in Andover, B is voor Betty Barnard in Bexhill, C is voor Carmichael Clarke in Churston. Wie is het volgende slachtoffer en waar zal de moord plaatsvinden? Het zelfvertrouwen van de moordenaar kent geen grenzen, maar het opzettelijk achterlaten van aanwijzingen om detective Hercule Poirot te tarten zal zijn eerste en fatale fout blijken…
De leukste hotels
Logeren in Torquay
Logeren in het spoor van Agatha Christie doe je in Torquay in het Grand Hotel of het Imperial Hotel. Zoek je een wat minder groot hotel, dan bevelen wij The Norwood aan, vlakbij Torre Abbey en de boulevard.
Logeren in Dartmoor
Moorlands House is een bijzondere plek voor Agatha-fans en nu vooral in gebruik als wandelhotel. Je kunt er deelnemen aan begeleide wandelingen, maar er ook als individu logeren.
Het Burgh Island Hotel
Burgh Island Hotel is legendarisch. Er klinkt jaren-dertig-muziek, de kamers zijn ingericht met art deco meubels, gasten krijgen ’s ochtends thee op bed en voor het diner geldt als code black tie & evening dress. Beroemde gasten als Agatha Christie, Josephine Baker en Noel Coward gingen je voor!
